تاریخچه موسیقی جهان در چند ساز شگفت انگیز
از مصریان باستان تا مردم سامی شمال اروپا، موسیقی بخشی جدایی ناپذیر از جوامع در سراسر جهان بوده است. در اینجا ساز های خارق‌العاده ای از تاریخ را معرفی می‌کنیم که به نت درستی دست یافته اند!
1. چنگ بین النهرینی (Mesopotamian lyre)
بیش از 4000 سال پیش این چنگ نقره ای با شکوه در بین النهرین (جنوب عراق امروزی) نواخته می شد.
موسیقی یکی از جنبه های مهم بسیاری از مناسبت های مختلف در بین النهرین باستان بود.
این چنگ باستانی از نقره و سنگ آهک قرمز با تزئینات مجلل ساخته شده است.
از جنبه هی زیبایی این ساز می توان به تزئیناتی برگرفته از حیوانات مانند سر گاو, آهو و شیرهایی که به بز حمله می‌کنند و شیری که در حال حمله ور شدن به یک غزال است اشاره نمود.
2. سیتول قرون وسطی (Medieval citole)
این آلت موسیقی با تزئینات زیادی آراسته و جزئیات زیادی درآن حکاکی شده است.
این ساز در ابتدا بین سالهای 1280 تا 1330 به عنوان یک ساز گیتار مانند قرون وسطی، معمولاً با چهار سیم ساخته می شد. ویولن نمونه های امروزی این ساز محسوب می شود و تکامل آن احتمالاً در قرن شانزدهم یا بعداً از آن رخ داده است.
نشان‌های سلطنتی ملکه الیزابت اول و معشوقه ی او رابرت دادلی را روی صفحه نقره‌ای بالای سر استوانه می توان مشاهده کرد.
3. چنگ مصری باستان (Ancient Egyptian harp)
نواختن این نوع چنگ در ضیافت های مصر باستان مرسوم بوده است و ترانه هایی که در این ضیافت ها سروده میشد معمولاً به خدایان تقدیم می کردند.
عکس نمونه ای که مشاهده می کنید در یک مقبره پیدا شده و بیش از 3000 سال قدمت دارد.
4.لوت عربی (Arabian lute)
این لوت عربی توسط سازنده معروف لوت Fawzi Monshid در بصره در سال 1981 ساخته شد است.
تخته صوتی آن از جنس چوب سدر با جزئیاتی از چوب آبنوس، رز و استخوان طراحی شده است و بدنه برآمده آن از نوارهایی از چوب گل سرخ شمال هند ساخته شده است.
این ساز زیبا برای قرن‌ها مترادف با موسیقی خاورمیانه بوده است.
5. مجسمه زنی در حال نواختن چنگ از قبرس (Statue of a woman playing a lyre from Cyprus)
این مجسمه ساخته شده از سنگ آهک از زنی که در حال نواختن چنگ است در زیارتگاهی در قبرس باستان در حدود 300 تا 250 قبل از میلاد برای سرگرمی و احترام به خدایان برای همیشه وقف شده است.
این نوع مجسمه نشان دهنده حضور زنانی به عنوان کشیش در جشن های مذهبی مهم بوده است.
لباس و جواهرات این زن بیانگر این است که او از طبقات اشرافی بوده، در عین حال تاج گل او نشان می دهد که او یک عبادت کننده است. تارها هنوز با رنگ قرمز کم رنگ دیده می شوند, به احتمال زیاد تمام این مجسمه رنگ آمیزی شده بوده است.
6.لوله آبی رومی (A Roman water-organ)
این ساز آبی (هیدرولیس) که در قرن سوم پیش از میلاد اختراع شد، استادانه‌ترین ساز موسیقی دوران باستان محسوب می شود.
لوله ی رومی باستانی از فشار آب به عنوان وسیله ای برای فشرده سازی هوا استفاده می کند.
در هنگام نواختن این ساز نوازنده نیازمند دستیارانی است تا پمپ‌های دسته بلندی را که در دو طرف مشاهده می‌کنید را حرکت دهند تا فشار آب را در یک مخزن که هوا را از طریق کلیدها و لوله‌ها وارد می‌کند، حفظ شود.
7. فلوت چینی (Chinese flute)
در تصویر بالا نمونه از فلوت چینی را مشاهده می کنید که دارای تزئین طلایی و لعاب شفاف و منگوله ابریشمی است.
فلوت چینی از قدیمی ترین ساز های باستان محسوب می شود.
این فلوت ها دارای پنج تا هشت سوراخ بر روی بدنه خود هستند و قادر به تولید صداهایی می باشند که تقریباً یک اکتاو را در بر می گیرد.
8.شیپور یهودی (Jewish shofar)
این آلت موسیقی از شاخ قوچ ساخته شده است و امروزه عمدتاً در مراسم های مقدس مانند سال نو ( Rosh Hashanah ) و روز کفاره (the Day of Atonement) استفاده می شود.
رسم به صدا درآوردن این شیپور در مناسبت های تشریفاتی ریشه در ادیان گذشته دارد.
9.لوله های چوبی یونان باستان (Ancient Greek wooden pipes)
در بین یونانیان باستان مرسوم بوده که به سبب مناسب های مختلف مانند ازدواج, زایمان, عذاداری و حتی برای درمان بیماری از موسیقی استفاده میکردند.
این لوله‌ها که از چوب، استخوان یا فلز ساخته شده‌اند ابزاری برای نواختن موسیقی بوده که در بین یونانیان رواج داشته است.
نواختن این ساز ها اغلب به صورت جفت انجام می شده.
10.ترومپت تبتی (Tibetan trumpet)
در گذشته از این دسته ساز ها در معابد بودایی در سراسر آسیا استفاده میشد و برای فراخوانی راهبان به مراسم در این سازها میدمیدند.
معمولا این ساز را با نوارهای پارچه‌ای تزئین می کردند.
نمونه ای که مشاهده می کنید از یک صدف حلزونی ساخته شده و با مس طلایی و سنگ های نیمه قیمتی تزئین شده است.
11.طبل سامی (Sámi drum)
طبل‌هایی مانند این نمونه از چوب و پوست گوزن شمالی ساخته شده اند، این طبل ها ابزار مهمی برای بقای مردم Sámi بود که سرزمینشان شامل بخش‌هایی از شمال نروژ، سوئد، فنلاند و همچنین شبه‌جزیره کولا در روسیه می شد.
این طبل ها برای مردم سامی سلاح های جادویی محسوب می شدند و این نمونه ممکن است یکی از قدیمی ترین نمونه های باقی مانده باشد.
12.طبل آکان (Akan drum)
این ساز یکی از اولین اشیای آفریقایی/آمریکایی بازمانده است که توسط مردم آکان غنا در غرب آفریقا ساخته شده.
جنس این طبل از چوب، الیاف گیاهی و پوست آهو است و در مراسم مذهبی یا مناسبت های اجتماعی نواخته می شد.
احتمالاً در اوایل قرن 18 با یک کشتی مخصوص برده به آمریکا آورده شده و به ویرجینیا رسیده است.
علیرغم اعمال ستمگرانه ی برده داری، طبل زدن و دیگر سنت های موسیقی آفریقایی در آمریکا ادامه یافت و باعث پیدایش انواع مختلف موسیقی شد.
13.متالوفون اندونزیایی (An Indonesian metallophone)
متالفون اندونزیایی دارای هفت کلید برنزی در بالای یک قاب چوبی و مضراب های ساخته شده از چوب یا شاخ بوفالو است.
این ساز عمدتاً در جاوا و بالی استفاده می شود.
نواختن متالوفون اندونزیایی در ارکستر کوبه ای سنتی اندونزی (gamelan) که بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ اندونزی است مرسوم می باشد.
14.جغجغه از قبرس باستان (Rattle from ancient Cyprus)
قدمت این جغجغه دوست‌داشتنی خوک‌شکل قبرس باستان, به 300 تا 100 سال قبل از میلاد برمی‌گردد.
این جغجغه از سفال ساخته شده و ممکن است برای شادی و رقص یا برای ترساندن ارواح شیطانی از آن استفاده می کردند.
همچنین این امکان وجود دارد که از آن به عنوان اسباب‌بازی استفاده می کردند، زیرا نمونه‌هایی از آن در قبر کودکان یافت شده است.
