موسیقی ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۲ زمان خواندن: ۶ دقیقه

از موسیقی چه می دانیم

در این پست می‌خوانید:

هنر اول را بشناسیم

موسیقی پلی میان ارتعاش اصوات و احساسات عمیق انسانی است و هرچه با احساسات در ارتباط است قطعا آن را می توان نوعی هنر نامید در واقع موسیقی هنر بیان احساس به وسیله امواج است، احساسی که گاهی ابراز آن با کلمات میسر نیست.
سکوت و صدا هردو در کنار هم خالق موسیقی اند.
موسیقی رکن مهمی در تمامی ابعاد زندگی انسان است و تاثیر آن بر مراسم های مذهبی، روحانی، رقص و… در طول تاریخ قابل مشاهده است.
موسیقی نیز همانند سایر دست سازه های بشر دستخوش تکامل شده تا به شکل امروزی در اختیار ما قرار گیرد.
از آنجا که گستره شنوايي گوش انسان از 20 تا 20000 هرتز مي باشد، بشر امروزه به دنبال صداهاي نو باكيفيت بهتري است که بخشی از تکامل موسیقی به شمار می رود.
اگر بخواهیم از نظر علم فیزیک تعریفی برای موسیقی داشته باشیم می توان گفت که «صدا» لرزشی است که توسط «امواج صوتی» در یک محیط انتشار که می تواند جامد، مایع و یا گاز باشد نشر می یابد تا زمانی که انرژی ذرات به نوعی انرژی دیگر تبدیل شود (طبق قانون پایستگی انرژی)
فيثاغورث دريونان باستان با مقايسه ارتفاع صداهاي موسيقي با طول هاي مولد آن ها در تار مرتعش، نخستين بار ارقام را در فيزيك وارد ساخته است، فارابي و ابن سينا ايجاد و خواص ارتعاشات صوتي را كامل تر از گذشتگان خود بیان نموده اند.

در طول دوران تکامل موسیقی نت در چهار خط موازی (دو، ر، می، فا، سل، لا، سی) قرار داده شد.

تاریخچه موسیقی

در باب تاریخچه موسیقی لازم به ذکر است که به طور دقیق نمی توان گفت در چه زمانی اولین بار موسیقی ابداع شد اما بر اساس حدس و گمان ها نقطه شروع موسیقی به ابتدای خلقت انسان برمی گردد.
در مورد تکامل انواع آلات موسیقی نیز می توان گفت که سازهای ابتدایی از استخوان و وسایل زهی مانند روده و تارهای گیاهی و در اخر از سیم ساخته شده اند.
ضربه زدن به اعضای مختلف بدن، بشکن زدن، لرزاندن، پایکوبی و… را شاید بتوان اولین تلاش بشر برای ایجاد صدا و ریتم در نظر گرفت.

قدیمی ترین آلات موسیقی دوران باستان

اولین اجداد ما با هر ابزاری که با ضربه زدن یا تکان دادن آن موجب صدا شود از کشیدن دو سنگ روی هم تا انواع لرزاندن یا هر نوع حرکتی به نوعی سعی در ایجاد آوا و صدایی آهنگین داشت اند و از از چوب، سنگ، گیاهان و… جهت ساختن ابزار موسیقی استفاده می کردند.

فلوت باب فلینک (Bob Flink)

نتیجه کاوش ایوان ترک باستان شناس اهل سلوفینیا در سال 1995 یافتن استخوان پرندگان به همراه قسمتی از عاج ماموت تراشیده شده ای مربوط به 67.000 سال پیش است که در قسمت شمال غربی سلوفینیا بود و عنوان قدیمی ترین ساز جهان را از آن خود نموده.
نام این ساز بر گرقته از نام باب فلینک موسیقی شناس کانادایی است که تشخیص داد این ساز دارای 4 سوارخ است که می‌توان چهار نت هشت آوایی را با آن نواخت.

فلوت ماموت

این ساز قدیمی حدود۴۳.۰۰۰ سال پیش توسط باستان شناسی آلمانی در غار Geißenklösterle در جنوب آلمان در حالی که ۳۱ قطعه شده بود کشف شد. این ساز مربوط به دوره ی عصر یخبندان, ۱۸.۷ سانت بلندی دارد و جنس آن از عاج ماموت است. ساختار آن به این صورت است که دارای سه سوراخ انگشتی است که قابلیت نواختن ملودی‌های مختلف را دارد. نکته قابل توجه این است که ساخته شدن فلوت از عاج ماموت سخت تر از استخوان پرندگان می باشد.

طبل

قدیمی ‌ترین طبل کشف شده مربوط به 30.000 سال پیش است اما طبل ساخته شده از پوست فیل مربوط به 37.000 سال پیش می باشد پس این طبل عنوان قدیمی ترین طبل ساخته شده توسط بشر را در دوره عصر یخ انتارکنیکا دارا است.

فلوت‌های پن (سیرینیکس)

اجداد ما حدود 30.000 سال پیش توسط گیاه بامبو نی‌ های با ضخامت بسیار ساخته اند که جز کهن ترین ساز های موجود است. علت نام گذاری این ساز خدای کشتزار در یونان باستان می باشد.

ساز ساخته شده از خط کش و نخ

یکی از راه های ارتباط در فواصل دور در بین انسان ها انواعی از ساز بوده است. ساز bullroarer یا rhombus نیز در این دسته قرار می گیرد که قدمت آن به ۱۷.۰۰۰ قبل از میلاد بر می گردد.
از این ساز در مراسم مذهبی نیز استفاده می شده.

جغجغه

جغجغه در واقع از یک نی سوراخ شده ساخته شده است که داخل آن را با شن و سنگ پر کرده و تکان دادن آن موجب تولید صدا می شود.
قدمت قدیمی ترین جغجغه به ۱۱۰۰۰ قبل از میلاد بر می گردد.

طبل چوبی شکاف دار

ساخت ابزار موسیقی همیشه چالش برانگیز بود و در طول دوران های مختلف از ابزار متفاوتی برای ساخت آن استفاده شده است.
بی شک چوب از ابزار مهمی برای ساخت انواع ساز است و وقتی به ۷۵۰۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردیم زمانی که نمونه های اولیه از طبل ساخته شده باز هم استفاده از چوب در ساخت آلات موسیقی قابل چشم پوشی نیست. با ایجاد شکاف در تنه ی درختان, بریدن، سوزاندن یا سوراخ کردن آن ها می توان این نوع از طبل ها را ساخت.

سنتور چوبی

شاید این ساز را بتوان تحت عنوان مادر سنتور های امروزی دانست چرا که بی شباهت به نمونه های امروزی آن ها نیست. این ساز نام دیگری تحت عنوان زیلوفون نیز دارد و حدودا مربوط به ۲۰۰۰ قبل از میلادم می باشد که در جنوب شرقی آسیا کشف شده است.

قدیمی ترین آلات موسیقی ایران

• نی:

ساز نی یکی از قدیمی ترین سازهای بشر است که از گیاه نی ساخته می شود و نامش هم برگرفته از همین گیاه است و از جمله سازهـای محـلی است و تـقـریـبا در تمام ایران رایج است که خود نیز انواع مختلفی دارد .

• سرنا:

یک ساز محلی و قدیمی است که از چوب ساخته می‌شود و از دسته سازهای دو زبانه است.

• کرنا:

ساز قدیمی و تاریخی می باشد که در اکثر استان های ایران اجرا می ‌شود. مهـمترین کرناهـا، کرنای گیلان و مشهد است.

• کمانچه:

این ساز را می توان از نمونه های اولیه ویولون امروزی به شمار آورد.ساز کمانچه در یونسکو نیز ثبت شده است.

• بربط:

عود یا بربط سازی ایرانی است که در دسته سازهای زهی زخمه‌ای است که در خاورمیانه و کشورهای شمال آفریقا رواج دارد.

سبک موسیقی

سبک یا ژانر عنوانی است برای تقسیم بندی انواع موسیقی که براساس نوع آلات موسیقی استفاده شده, ریتم, عواطف و احساسات, فرهنگ و… که موسیقی خروجی را تحت تاثیر خود قرار داده اند و دسته های متفاوتی را ایجاد می کنند.

در یک تقسیم بندی کلی می توان گفت انواع سبک موسیقی شامل موارد زیر است: