PMS: علائم سندرم پیش از قاعدگی، درمان و موارد دیگر
درک PMS
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به تغییراتی در خلق و خوی و عواطف، سلامت جسمانی و رفتار اشاره دارد که:
- بین تخمک گذاری و شروع پریود (تقریباً 2 هفته قبل از پریود) ایجاد می شود.
- تا چند روز پس از شروع قاعدگی ادامه یابد.
- هر ماه به طور مداوم نشان داده شود.
- تأثیری بر زندگی روزمره و فعالیت های منظم دارند.
PMS یک نگرانی بسیار رایج است. تقریباً 48 درصد از زنانی که در سنین باروری هستند PMS را تجربه می‌کنند، و در حدود 20 درصد از آنها، علائم آنقدر شدید است که بر روال معمول آنها تأثیر بگذارد.
برخلاف آنچه برخی افراد پیشنهاد می کنند، PMS یک وضعیت واقعی است، وضعیتی که می تواند زندگی روزمره را مختل کند و باعث ناراحتی جسمی و ناراحتی عاطفی قابل توجهی شود.
در زیر، علائم سندرم پیش از قاعدگی را به طور مفصل پوشش خواهیم داد، به علاوه نکاتی را در مورد حمایت و رهایی از علائم ارائه می دهیم.
علائم PMS
PMS اغلب شامل علائم خفیف یا متوسط است که عمدتاً بر زندگی روزمره تأثیر نمی گذارد، اما علائم می تواند به اندازه ای شدید باشد که بر فعالیت های روزمره و رفاه کلی شما تأثیر بگذارد.
اگر PMS دارید، علائم را به طور مداوم قبل از هر دوره قاعدگی تجربه خواهید کرد. ممکن است فقط برخی از علائم زیر یا چندین مورد را تجربه کنید، اما PMS معمولاً حداقل چند علامت متفاوت را شامل می شود.
علائم عاطفی و رفتاری
تغییرات مربوط به PMS در خلق و خو، احساسات و رفتار شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب، بی قراری، یا احساس سرگیجه
- عصبانیت و تحریک پذیری غیرمعمول
- تغییرات در اشتها، از جمله افزایش میل به غذا، به ویژه برای شیرینی
- تغییرات در الگوهای خواب، از جمله خستگی و مشکلات خواب
- حالت غمگین یا ضعیف، که ممکن است شامل گریه ناگهانی و غیرقابل کنترل باشد.
- تغییرات سریع در خلق و خو و طغیان عاطفی
- کاهش میل جنسی
- مشکل در تمرکز یا به خاطر سپردن اطلاعات
علائم فیزیکی
با سندرم پیش از قاعدگی، احتمالاً متوجه برخی علائم فیزیکی نیز خواهید شد، مانند:
- نفخ شکم
- گرفتگی
- سینه های دردناک و متورم
- آکنه
- یبوست
- اسهال
- سردرد
- درد کمر و عضله
- حساسیت غیر معمول به نور یا صدا
- دست و پا چلفتی غیر معمول
علائم PMS چه زمانی شروع می شود؟
به طور متوسط، چرخه قاعدگی حدود 28 روز طول می کشد. اگر یک چرخه با طول متوسط دارید:
تخمک گذاری یا آزاد شدن تخمک از تخمدان ها در حدود روز 14 یا اواسط چرخه اتفاق می افتد.
علائم PMS می تواند هر زمانی پس از تخمک گذاری شروع شود (اگرچه معمولاً در هفته قبل از پریود شما شروع می شود) و تا 5 روز یا بیشتر پس از شروع قاعدگی ادامه می یابد.
قاعدگی یا خونریزی از روز 28 سیکل شروع می شود.
چه چیزی باعث PMS می شود؟
تحقیقات علمی به دلیل قطعی PMS یا توضیحی برای اینکه چرا برخی افراد آن را شدیدتر از دیگران تجربه می کنند، منجر نشده است. با این حال، محققان چند نظریه مختلف ارائه کرده اند.
تغییرات چرخه ای در هورمون ها
بسیاری از کارشناسان معتقدند PMS در پاسخ به تغییر سطح هورمون های استروژن و پروژسترون اتفاق می افتد.
این هورمون ها به طور طبیعی در طول چرخه قاعدگی شما در نوسان هستند. در طول فاز لوتئال، که به دنبال تخمک‌گذاری می‌آید، هورمون‌ها به اوج خود می‌رسند و سپس به سرعت کاهش می‌یابند که ممکن است منجر به اضطراب، تحریک‌پذیری و سایر تغییرات خلقی شود.
تغییرات شیمیایی در مغز
انتقال دهنده های عصبی سروتونین و نوراپی نفرین چندین عملکرد مهم در بدن دارند، از جمله کمک به تنظیم خلق و خو، احساسات و رفتار.
این پیام رسان های شیمیایی ممکن است در علائم PMS نیز نقش داشته باشند.
به عنوان مثال، کاهش استروژن ممکن است باعث آزاد شدن نوراپی نفرین شود که منجر به کاهش تولید دوپامین، استیل کولین و سروتونین می شود. این تغییرات می تواند باعث مشکلات خواب شود و منجر به خلق و خوی ضعیف یا افسرده شود.
شرایط سلامت روانی موجود
زندگی با یک بیماری روانی، مانند افسردگی یا اضطراب، می تواند شانس شما را برای تجربه PMS یا اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) که شکل شدیدتر PMS است، افزایش دهد.
سابقه خانوادگی PMS، اختلال دوقطبی یا افسردگی، از جمله افسردگی پس از زایمان نیز می تواند این خطر را افزایش دهد.
همچنین ممکن است متوجه تشدید علائم قبل از قاعدگی شوید. این بدان معناست که علائم بیماری های روانی زمینه ای، مانند اختلال دوقطبی یا افسردگی، اندکی قبل از شروع قاعدگی تشدید می شود.
کارشناسان هنوز به توضیح قطعی برای ارتباط بین علائم سلامت روان و تغییرات خلقی مرتبط با قاعدگی نرسیده اند. اما بسیاری معتقدند که علت آن مربوط به تغییرات شیمیایی در مغز است که در بالا مورد بحث قرار گرفت.
عوامل سبک زندگی
برخی عادات ممکن است بر شدت علائم PMS شما تأثیر بگذارد. عوامل بالقوه سبک زندگی که می توانند علائم PMS را بدتر کنند عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- خوردن مقدار زیادی غذاهای پرچرب، قند و نمک
- عدم فعالیت بدنی منظم
- کمبود خواب با کیفیت
تحقیقات انجام شده همچنین مصرف الکل را با افزایش خطر PMS مرتبط می کند. اگر به طور منظم در مصرف مشروبات الکلی زیاده روی کنید یا به مقدار زیاد مشروبات الکلی می نوشید، احتمالاً علائم PMS را تجربه خواهید کرد.
ممکنه PMDD باشه؟
مانند PMS، علائم PMDD ممکن است به دلیل نوسانات در سطوح استروژن، پروژسترون و سروتونین رخ دهد.
علائم PMDD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- افسردگی، غم و اندوه شدید و گریه
- افکار خودکشی
- موارد وحشت زدگی
- اضطراب، عصبانیت یا تحریک پذیری
- تغییرات ناگهانی در خلق و خو
- عدم علاقه به فعالیت های روزانه
- بیخوابی
- مشکل در فکر کردن یا تمرکز
- پرخوری
- گرفتگی دردناک
- نفخ
اگر علائم PMDD را دارید، پزشک ممکن است کار با یک درمانگر یا روانپزشک را توصیه کند، به خصوص اگر علائم سلامت روان مرتبط با افسردگی، ضربه یا استرس را تجربه کنید.
سایر درمان ها و راهبردهای مقابله ای که ممکن است به شما کمک کند عبارتند از:
- ورزش روزانه
- محدود کردن کافئین
- تمرین روش های جدید مقابله با استرس
- قرص دروسپیرنون (drospirenone) و آتینیل استرادیول(ethinyl estradiol)، تنها قرص تایید شده توسط سازمان غذا و دارو (FDA) برای علائم PMDD
- داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب، از جمله‌های انتخاب‌کننده بازجذب سروتونین (SSRIs) یا مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اکثر افرادی که عادت ماهانه دارند حداقل چند نشانه PMS را گزارش می کنند، اما این علائم لزوماً هر ماه ظاهر نمی شوند یا بر زندگی روزمره شما تأثیر نمی گذارند.
اگر علائم سندرم پیش از قاعدگی به اندازه‌ای شدید شد که برنامه منظم روزانه شما را مختل کند، یک قدم خوب بعدی شامل مراجعه به پزشک است.
متخصصان مراقبت های بهداشتی می توانند PMS یا PMDD را تشخیص دهند و به شما در کشف گزینه های بالقوه برای درمان کمک کنند، مانند:
- کنترل بارداری هورمونی
- مکمل ها، از جمله کلسیم، منیزیم، یا ویتامین B6
- مفنامیک اسید
برای تشخیص دقیق، ممکن است سوالاتی در مورد موارد زیر پرسیده شود:
- سابقه شخصی و خانوادگی PMS، PMDD و سایر شرایط خلقی و سلامت روانی
- سابقه خانوادگی سایر بیماری ها، از جمله کم کاری تیروئید یا اندومتریوز
- بسته به علائم، معاینه لگن را برای رد بیماری های زنان
- توصیه می شود برای ردیابی قاعدگی و علائم مرتبط با آن به مدت 2 تا 3 ماه یک دفتر خاطرات و تقویم داشته باشید.
اگر علائم شما به طور مداوم در مرحله لوتئال چرخه قاعدگی ظاهر شود و مدت کوتاهی پس از شروع قاعدگی ناپدید شود، یک متخصص مراقبت های بهداشتی ممکن است PMS را تشخیص دهد.
از سوی دیگر، اگر آنها در تمام طول ماه باقی بمانند یا بدون هیچ نظمی بیایند و بروند، ممکن است آنها را به تشدید قبل از قاعدگی یا یک بیماری دیگر مرتبط کنند.
شرایط دیگری که ممکن است با علائم مشابه همراه باشد عبارتند از:
- کم خونی
- اندومتریوز
- اختلال تیروئید
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- سندرم خستگی مزمن
کاهش علائم PMS
در حالی که هیچ درمانی برای PMS وجود ندارد، می توانید اقداماتی را برای کاهش علائم خود انجام دهید.
برای رهایی از علائم خفیف یا متوسط، ممکن است راهبردهای زیر را امتحان کنید:
- برای کاهش نفخ شکم، مایعات فراوان بنوشید. این شامل چای های گیاهی مانند برگ تمشک قرمز یا بابونه است که ممکن است گرفتگی عضلات را کاهش دهد.
- رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل باشد.
- کاهش مصرف شکر، نمک، کافئین و الکل را در نظر بگیرید، به خصوص اگر به اثرات آنها حساس هستید.
- از یک متخصص مراقبت های بهداشتی در مورد آزمایش مکمل هایی مانند اسید فولیک، ویتامین B-6، کلسیم و منیزیم برای کمک به کاهش گرفتگی عضلات و علائم خلق و خوی بپرسید.
- سعی کنید ویتامین D بیشتری از طریق نور طبیعی، غذا یا مکمل ها دریافت کنید.
- سعی کنید هر شب 7 تا 9 ساعت بخوابید تا به رفع خستگی و بهبود سلامت کلی کمک کنید.
- در صورت امکان سعی کنید روزانه حداقل نیم ساعت فعالیت بدنی داشته باشید. ورزش نه تنها می تواند به کاهش نفخ و گرفتگی کمک کند، بلکه می تواند به کاهش علائم اضطراب و افسردگی نیز کمک کند.
- هر روز زمانی را برای مراقبت از خود اختصاص دهید، که ممکن است شامل ورزش، آرامش، زمانی برای خود برای سرگرمی ها یا زمانی برای تعامل اجتماعی باشد.
داروها و درمان های مختلف نیز می توانند به کاهش علائم جسمی PMS کمک کنند.(توجه داشته باشید که با پزشک خود در این زمینه مشورت نمایید.) گزینه ها عبارتند از:
- مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن، آسپرین یا استامینوفن برای درد سر و عضله یا گرفتگی معده
- دیورتیک ها برای کمک به تسکین نفخ و درد یا حساس شدن سینه ها
- برای تسکین گرفتگی عضلات شکم گرما یا پدهای گرم کننده روی شکم خود قرار دهید.
اگر علائم خلقی شدیدی دارید که در زندگی روزمره شما عوارض ایجاد می کند، درمان شناختی رفتاری (CBT) یا سایر رویکردهای درمانی می تواند به شما کمک کند راه های جدیدی را برای تنظیم مجدد و مقابله با افکار و احساسات ناراحت کننده بیاموزید.
نکته پایانی
اگر علائم PMS ماه به ماه بر روتین و کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد و درمان های خانگی و داروهای بدون نسخه تفاوت چندانی ندارند، همیشه بهتر است با یک متخصص مراقبت های بهداشتی تماس بگیرید.
علائم شدید PMS ممکن است نیاز به رویکرد درمانی عمیق تری داشته باشد، اما اغلب با درمان بهبود می یابند. یک پزشک یا متخصص بالینی می‌تواند راهنمایی‌های بیشتری برای ایجاد یک برنامه درمانی شخصی ارائه دهد که برای شما تفاوت ایجاد می‌کند.
